عشق یکی از محبوبترین زمینه ها در آهنگها، فیلمها و زندگی روزمره ماست. عشق تا حدودی یک واکنش هیجانی است که به نظر می رسد به اندازه خشم، اندوه، خوشحالی و ترس اساسی است. ( شیور، مورگان و وو ۱۹۹۶). آرون و همکارانش (۱۹۸۹) اشاره می کنند که بسیاری از مردم به دام عشق می افتند اما هیچ کس هیچ گاه به دام دوستی نمی افتد. حال نگاهی به انواع عشق از دید روانشناسی اجتماعی می پردازیم:

عشق آتشین:

اغلب شامل یک واکنش شدید غیر واقع گرایانه نسبت به شخص دیگر است. عشق آتشین معمولا به صورت یک واکنش مثبت فوری، کوبنده، خروشان و شدید نسبت به شخص دیگر است.واکنشی که احساس می شود فراتر از کنترل شماست، مانند یک تصادف غیر قابل پیش بینی.به قول الین هاتفیلد مانند لیز خوردن روی پوست موز است.این فرد دائم دل مشغول محبوب خود است و کمتر می تواند به چیز دیگری بیندیشد.

هاتفیلد و والستر (۱۹۸۱) معتقدند برای رخ دادن هر نوع عشق آتشین ۳ شرط لازم است :

۱٫درباره عشق اطلاعات داشته باشیم. بیشتر ما از دوران کودکی در معرض قصه ها و آهنگهای مربوط به عشق بوده ایم و این تصاویر ما را برمی انگیزاند که به جستجوی عاشق شدن بر آییم و سناریویی تهیه کنیم که به ما بگوید اگر عشق اتفاق افتاد چه کنیم.(استرنبرگ۱۹۹۶). ۲٫یک هدف یا موضوع مناسب عشق وجود داشته باشد. ۳٫ فرد باید در یک حالت انگیختگی فیزیولوژیکی باشد که بتواند به عنوان هیجان عشق تعبیر شود.

عشق مشفقانه:

علاقه ای که ما نسبت به کسانی که زندگی ما با آنها عمیقا در هم تنیده شده احساس می کنیم.در عشق مشفقانه ، دو فرد از لحاظ جنسی جذب یکدیگر می شوند، اشتراکات زیادی با یکدیگر دارند و به رفاه و آسایش یکدیگر اهمیت می دهند.به اندازه عشق آتشین مهیج نیست و زمینه ای برای موسیقی و افسانه نیست، اما جنبه ای اساسی از یک رابطه رضایت بخش و دیرپا است.

عشق تمام عیار :

الگوی مثلثی عشق استرنبرگ یکی از بهترین نظریه ها در این زمینه است.طبق این فرمول بندی روابط عشقی از سه جز تشکیل می شود که به درجات مختلف در زوج های مختلف دیده می شوند. یک جز ان صمیمیت است یعنی نزدیک بودنی که دو فرد احساس می کنند و پیوندی است که ان دو را با هم نگه می دارد.صمیمیت ضرورتا عشق مشفقانه است. طرفین دارای صمیمیت نسبت به رفاه و خوشبختی یکدیگر توجه دارند و برای یکدیگر ارزش قائل هستند، یکدیگر را دوست دارند، روی یکدیگر حساب می کنند و یکدیگر را درک می کنند.

جزء دوم اشتیاق است که مبتنی است بر دلدادگی، جاذبه جسمانی و میل جنسی یا به عبارت دیگر عشق آتشین. مردان بیشتر احتمال دارد به این جز تاکید داشته باشند تا زنان. سومین جز عبارتست از تصمیم/ تعهد، که نماینده عوامل شناختی از قبیل این تصمیم که عاشقید و می خواهید با شخص دیگر پیوند یابید، همراه با تعهد بر حفظ رابطه بر یک مبنای دایمی. عشق تمام عیار عشقی است که این سه جز را در بر داشته باشد. یعنی صمیمیت، اشتیاق و تصمیم/ تعهد در کنار یکدیگر نشان یک عشق کامل هستند.

صمیمیت تنها = دوست داشتن….دوستی واقعی بدون اشتیاق یا تعهد دراز مدت

صمیمیت + تعهد = عشق مشفقانه …..دوستی متعهدانه درازمدت از قبیل ازدواجی که اشتیاق در ان کمرنگ شده است.

صمیمیت + اشتیاق = عشق رمانتیک….عشاق از نظر جنسی و عاطفی به یکدیگر جذب شده اند اما بدون تعهد نظیر دلدادگی تابستانی

تصمیم / تعهد تنها = عشق تو خالی….. تصمیم به عاشق کسی شدن بدون صمیمیت و اشتیاق

اشتیاق تنها = شیفتگی……عشق با اشتیاق و وسواس با یک نگاه بدون صمیمیت و تعهد

اشتیاق + مهر = عشق ابلهانه….. تعهد مبتنی بر اشتیاق اما بدون دادن مهلتی برای ایجاد صمیمیت. روابط سطحی

سایت مشاوره قبل ازدواج به شما در رابطه با این موضوع کمک خواهد کرد

هفت نوع عشق دروغی

عشق به خاطر پول

عشق در زندگی مشترک

چهار سبک دیگر عشق :

عشق بازیگرانه: رفتارهایی مانند داشتن دو عاشق همزمان

عشق مالکانه : مترکز بر ترس از دست دادن معشوق

عشق عاقلانه : مبتنی بر ترس از دست دادن معشوق

عشق فداکارانه : یک پدیده کمیاب که در آن عاشق ترجیح می دهد خودش رنج بکشد تا معشوقش.

منبع : کتاب روانشناسی اجتماعی ترجمه دکتر یوسف کریمی - مشاوره ازدواج - انواع عشق از دیدگاه روانشناسی اجتماعی

برچسب ها : عشق، روانشناسی اجتماعی,

 نام کامل: ابوزید احمد بن سهل بلخی

متولد: 850 میلادی، بلخ، خراسان

فوت: 934 میلادی

دوره: عصر طلایی اسلام

سرزمین: محقق ایرانی

مدارس: علوم ایرانی، علوم اسلامی، علوم جغرافیا،علوم ریاضی،طب اسلامی، اندیشه روانشناسی اسلامی

علاقه های اصلی: جغرافیا، ریاضیات، طب،علوم عصبی، روانشناسی

ابوزید، احمد بن سهل بلخی یک بحر العلوم مسلمان ایرانی بود. نیز جغرافی دان، ریاضی دان، پزشک، روانشناس و دانشمند. در سال 850 میلادی در یکی از استان پارسی بلخ، خراسان ( افغانستان کنونی) ، متولد شد. وی شاگرد کندی و بنیانگذار مکتب "بلخی" نقشه برداری زمینی در بغداد بود.

آثار: از میان کتاب های بسیاری که به او نسبت داده اند (در کتاب الفهرست نوشته­ی ابن الندیم) ، یک اثر بیانگربرتری در ریاضیات و دقت در نجوم است. اشکال اقلیمی او در کتاب صور الاقالیم، عمدتا شامل نقشه های جغرافیایی است.

کتاب او در زمینه ی پزشکی و روانشناسی : مسائل البدن و النفوس ( تغذیه روح وجسم)
اشکال اقلیمی: اشکال اقلیمی (صور الاقالیم) عمدتا شامل نقشه های جغرافیایی است.و به همین دلیل مکتب "بلخی" نقشه برداری زمینی در بغداد بنیانگذارده شد.جغرافی دانان این مکتب به طور گسترده در مورد مردم ،محصولات و سنت های قلمرو اسلامی مطلب نوشته اند، و به کشورهای غیر اسلامی کمتر توجه شده است.

تغذیه روح وجسم

سلامت روانی و بیماری روانی در روانشناسی اسلامی و علوم اعصاب مفاهیمی درباره ی سلامت روان و بهداشت روان توسط ابوزید معرفی شده که تقریبا به سلامت معنوی مربوط است.اودر در مسالیح البدن و النفوس ( تغذیه روح وجسم) ، اولین کسی بود که با موفقیت در مورد بیماری های مربوط به بدن و روح بحث کرد،بود.
او اصطلاح الطب الروحانی را در مورد سلامت معنوی و روانشناختی و الطب قلب را برای درمان روانی بکار برد.او پزشکان عمومی زمان خود را یرای تاکید بیش از حد بر بیماری های جسمی و غفلت از بیماریهای روانی ، مورد انتقاد قرار داد. او عنوان کرد که ساختار انسان ها جسمانی و روحانی است ، بنابراین انسان موجودی است که نمیتواند بدون( بافتن یا پیچیده شدن) روح و جسم سلامت باشد.عقیده­ ی او اين بود كه انسان از جسم و روح شكل گرفته است، و اگر نفس بيمار شود فرد توانايي هاي شناختی و محیطی زيادی را از دست ميدهد و بدن ديگر از زندگي لذت نميبرد و اين باعث بوجود آمدن بيماري جسمي خواهد شد.عقايد وي در زمینه ­ی سلامت روان، برمبنای آيه هاي قرآنی و احاديث بنا نهاده شده است.

مانند حديثي از حضرت محمد (ص) : همانا بیماری در قلب هايتان است.و آيه هاي از قرآن:براستي در بدن تكه اي گوشت وجود دارد كه اگر جسم به تباهي برود او نيز از بين ميرود و اگر جسم سالمباشد او نيز سالم است، و براستي كه ان قلب است.براستي كه خداوند حضور يا ثروتتان را در نظر نميگيرد، بلكه او نيت شما و اعمالتان را در نظر ميگيرد.

شناخت و روانشناسی درمانی و درمان شناختی

ابوزید بلخی اولین بار به عنوان روانشناس شناختی و روانشناس درمانی مشهور شد، او اولین کسی بود که ما بین روان پریشی و اختلال اعصاب افتراق قائل شد، او برای اولین بار اختلال نوروتیک و درمان شناختی پیونر را طبقه بندی کرد تا هریک از اختلالات طبقه بندی شده را درمان کند.

او بیماری روانی را در 4 اختلال هیجانی طبقه بندی کرد:

1)ترس و اضطراب
2) خشم و پرخاشگری
3) ناراحتی و افسردگی
4) وسواس فکری

او باز هم طبقه بندی کرد 3 نوع افسردگی را:

1)افسردگی معمولی یا ناراحتی(حزن)
2) افسردگی اندوژن(درون زاد) با منشاء درونی
3) افسردگی بالینی واکنشی با منشاء بیرونی

او نوشته بود که فرد سالم ، باید همیشه فکر و احساسات سالم در ذهن داشته باشد تا درصورت طغیان هیجان غیر منتظره از آنها استفاده کند..درست مانند دارو و کمک های اولیه پزشکی که برای بیماریهای جسمی نگه داشته می شوند.او بیان می کند که تعادل بین ذهن و جسم برای سلامتی خوب است و عدم توازن بین آن دو می تواند باعث ایجاد بیمار شود.ابو زيد مفهوم منع دو جانبه(العلاج بی الدید)را معرفي كرد كه هزار سال بعد (در سال 1969 ميلادي) توسط جوزف ولپی دوباره معرفي شد.

روانشناسی و روان پزشکی

پزشک مسلمان ابوزید بلخی از پیشگامان روان درمانی،روانشناسی و روان پزشکی بود. او دریافت که جسم و روح می توانند سالم یا بیمار(متعادل یا نامتعادل) باشند و بیماری روانی ممکن است علت روانشناختی یا جسمی داشته باشد .او معتقد بود که عدم توازن روانی می تواند منجر به خشم، اضطراب و افسردگی یاعلائم روانی دیگر شود، و عدم توازن جسمی منجر به تب سردرد و دیگر بیماریهای جسمی خواهد شد.

او افسردگی را در دونوع دسته بندی کرده بود:الف) افسردگی ایجاد شده توسط عامل شناخته شده، مانند فقدان یا شکست.

درمان های روانشناختی: روش بیرونی:مانند صحبت و متقاعد کردن، موعظه و مشاورهروش درونی:توسعه ی شناخت و افکر درونی ، که به شخص کمک می کند تا از حالت افسردگی خارج شود.

ب) افسردگی ایجاد شده توسط عامل ناشناخته ، مانند پریشانی و غم زدگی ناگهانی ، که درتمام زمان ها (اعصار)وجود دارد ،به این دلیل که معمولا فرد غمگین از انجام هر گونه فعالیت جسمانی یا نشان دادن خوشحالی یا بهره گیری از هر نوع لذتی خودداری میکند. ین امر ممکن است دلایل فیزیولوژیکی (مانند ناخالصی خون)داشته باشد ، و می تواند از طریق طب فیزیکی درمان شود.او همچنین کتابی در مقایسه یا سنجش بین اختلالات جسمانی و اختلالات روانی نوشت و نشان داد که چگونه اختلالات روانی می توانند بر اثر فعل و انفعالات معین میان انها بوجود آیند.


ترجمه خانم buddy و ویرایش خانم mini

بازگردانی از تالار همیاری قدیم(17 شهریورماه 1390)


اختصاصی تالار همیاری (http://hamyaryiran.ir)

منبع: تالار وانشناسی و مشاوره آنلاین ازدواج خانواده تحصیلی همیاری ایران - ابوزید بلخی و روانشناسی

برچسب ها : بلخی، روانشناسی,