فرآیند مشاوره پیش ازدواج

1. مراجعه به مرکز مشاوره ایران یا رزرو وقت به صورت تلفنی
2. جلسه اول به شناسایی دو طرف پرداخته می شود.
3. انجام پکیج های تست ازدواج و تحلیل توسط روانسنج
4. تشخیص و درمانی اختلالات فردی هر کدام از زوجین
5. تشخیص موفقیت رابطه و تفاهم شخصیتی دو طرف
6. ارائه راهکارهایی جهت ایجاد تعادل در رابطه و روشهای درست میان زوجین در مواجهه با مشکلات و چالشها

مشاوره قبل از ازدواج چیست؟

مشاوره قبل از ازدواج این امکان را برای افراد فراهم می کند تا با تیپولوژی شخصیت های مختلف آشنا شوند.

علاوه بر آن شخصیت خود را دقیقت بشناسند.

اولین قدم که هر فرد معمولا برای ازدواج بر میدارد صحبت کردن و آشنا شدن با کسی است که ایده آل های خود را در او میبیند.

اما در این صحبت های قبل از ازدواج و به اصطلاح دوران آشنایی باید چه چیزهایی را مد نظر داشت؟

چه حرف هایی را باید زد و چه حرف هایی را نباید بر زبان آورد.

به طور مثال هستند برخی دخترانی که مسائل مادی برایشان مهم است اما از بیان آنها امتناع میکنند و بعدها پشیمان میشوند که چرا در این باره حرفی نزده اند و میگویند که اگر دقیق تر درباره شرایط اقتصادی همسرشان میدانستند هرگز تن به این ازدواج نمیدادند.

به همین دلایل حتما قبل از اقدام به ازدواج با یک مشاور ازدواج در خصوص مشاوره قبل  ازدواج صحبت و در خصوص مشاوره قبل ازدواج مشورت به عمل آورید.

مشاوره قبل ازدواج

اصول کلی در انتخاب همسر

معیارها و اصول کلی که باید در انتخاب همسر مدنظر قرار داده شود.

• توجه به خانواده
• توجه به جنبه ایمان و تقوا
• توجه به کفویت
• توجه به جنبه رشد و آگاهی
• توجه به تناسب سنی و جسمی
• اخلاق نیکو
•  توجه به حالت شخصیتی همسر
• توجه به عدم اعتیاد شوهر
• لحاظ اقتصادی شوهر
• نسب محترم داشتن
•  توجه از لحاظ فکری
•   توجه به جنبه مذهبی
•  توجه از لحاظ دوشیزگی
•  توجه از لحاظ زایا بودن
•  حیا
• قدرت همسر داری
•   تدبیر داشتن
• مهربانی
•  خود آرایی برای شوهر
•  از لحاظ خویشاوندی منبع: انجمن روانشناسی

مقابله با ترس از ازدواج

اگر ترس و یا اضطراب پیش از ازدواج دارید به نکات زیر توجه کنید:

دانش خود را عمیق کنید

پیدا کردن اولویت ها و جنبه های مهم زندگی مهم هستند.

هرچه بیشتر با یکدیگر حرف زده و روح و روان هم را بشناسید، بهتر می توانید به انتخاب های خود اعتماد کنید و بیشتر درباره ادامه رابطه فکر کنید.

به دنبال  مسائل مبهم نباشید، میزان موفقیت رابطه افزایش می یابد، هر چند اختلاف نظر در هر رابطه کاملا طبیعی است.

به سخنان طرف مقابل خود توجه کنید و نظرات شخصی خود را در نظر بگیرید.

بهتر است در مورد انتظارات، باورها، منافع درخواست توضیحات بیشتر کنید.

مشاورانه – اضطراب پیش از ازدواج

موارد قابل مذاکره از موارد غیرقابل مذاکره را تفکیک کنید

مواردی مانند اختلاف مالی، اختلاف سنی، علایق، خانوادگی و ازدواج مجدد قابل گفت و گو بوده ولی مواردی همچون اختلاف سلامت روانی و شخصیتی قابل گفت و گو نیست.

افرادی که از اختلال شخصیتی رنج می برند اغلب از بیماری خود مطلع نیستند و رفتار خود را طبیعی می دانند اما رفتارهایی مانند سوءظن و شک که از آن ها سر می زند برای همسر کاملا غیرقابل تحمل است .

در اینگونه موارد بهتر است به مشاور ازدواج مراجعه کنیم تا با نشان دادن موانع سعی در برطرف کردن مشکل یا آگاه کردن طرفین کند.

نمناک

با معایب و محاسن خانواده ها قبل از ازدواج آشنا شوید

محاسن خانواده‌ها

خانواده و رفتار تک تک اعضای خانواده بر زندگی شما تاثیرگذار خواهد بود.

باید در مورد موارد زیر سوال کنید:

• مادرهمسرتان چه رفتارهای مثبتی دارد؟
• مادر همسرتان با چه کادوهایی شاد می شود؟
• مادر او چه روزهایی از سال را مهم می داند؟
• پدرهمسرتان چه رفتارهای مثبتی دارد؟
• چه کادوهایی پدر او را خوشحال می کند؟
• ویژگی های خواهر و برادر و شخصیت کلی آن ها چگونه است؟
• علایق هر یک از خواهر و برادر ها چگونه است؟
• مادربزرگ و پدربزرگ تا چه حد در زندگی آن ها تاثیرگذار هستند.

معایب خانواده‌ها

هریک از طرفین، ابتدا باید بر اساس معیارهای عرفی جامعه، معایب خانواده‌ای را که در آن بزرگ شده است، برشمرده و بگوید که آیا این معایب در زندگی شخصی و مشترک با همسر آینده‌اش مشکل‌ساز خواهد بود یا نه؟ (اگر مشکل‌ساز خواهد بود، تا چه اندازه؟)
همچنین صادقانه بگوید که افکار و رفتار خودش نیز تحت تأثیر این خلقیات غلط خانوادگی هست یا نه؟ (اگر تحت تأثیر است، تا چه اندازه؟)
سپس طرف مقابل بدون تعارف و رودربایستی باید بگوید که آیا می‌تواند با چنین روحیاتی کنار بیاید یا نه؟

ایران سامانه

علاوه بر این در مورد خط قرمزهای خانواده همسرتان از او سوال کنید تا چه حد این خط قرمزها با خط قرمزهای شخصی شما تداخل دارد؟

استفاده از تکنیک های مشاوره ازدواج

سایت مشاورانه ۹ تکنیک مورد استفاده در مشاوره ازدواج را بیان کرده است.

در این جا یکی از مهم ترین آن ها به صورت تمثیل بیان می شود

کشف ریشه های ناخودآگاه مشکلات

برخی از تکنیک های مشاوره زوجین یک رویکرد روانشناختی پویا برای درمان بکار می گیرند.

هدف روشن کردن ریشه های ناهشیار مسائل و مشکلات است، خواه این مشکل مربوط به یکی از طرفین رابطه باشد و یا هر دو. این نوع از مشاوره زوجین غالبا زمانی که الگوهای غیر عقلانی از عکس العمل وجود دارد، مناسب تر هستند.

اعتقاد مشاور تکنیک روانشناسی پویا بر این است که حوادث مهم زندگی و تجارب دوره کودکی تمایلات رفتاری افراد را شکل می دهند.

چنین تجاربی ممکن است یک نیاز تامین نشده یا دید مخدوشی از واقعیت را ایجاد کنند که منجر به رفتار نامتعادل و مشکل دار می شود. بینش به این حوادث برای تغییر ادراکات و الگوهای عملکردی رفتار بکار می رود.

موقعیت هایی مانند سوء استفاده جنسی از کودک یا یک والدین نامناسب می‌تواند منجر به انتظارات غیرمعقول از یک رابطه شود. انتظارات غیر منطقی گاها منجر به عدم اعتماد غیر منطقی یا حسادت می شوند.

در طی مشاوره زوجین، درمانگر تجارب عمده گذشته را به منظور تغییر انتظارات نادرست و روشن کردن واکنش های غیر منطقی به حوادث کنونی بررسی و کشف می کند.

مشاورانه – تکنیک مشاوره ازدواج

سایر روشهای مشاوره ازدواج

روش های مختلفی مورد استفاده مشاور پیش از ادواج قرار می گیرد.

• روش گاتمن
• روایت درمانی
• درمان زوجین با محوریت درمان عاطفی
• تصویر ذهنی
• روانشناسی مثبت گرا
• زوج درمانی برپایه مشاوره فردی

مشاوره دوره نامزدی و عقد

این دوره بسیار حساس است.

زیرا فرد از طرفی بهترین موقعیت شناخت طرف مقابل دارد.

از طرف دیگر عادت کردن و دلبستگی به فرد مقابل به خاطر کشش جنسی و موضوعات فرهنگی سبب می شود، نتواند تصمیم درستی اتخاذ کند.

از نظر روانشناسی این زمان را “نقطه مرزی پیش از ازدواج” می نامند.

در این زمان است که مشاور بی طرف و متخصص می تواند کمک کند تا دو زرف تصمیم معقول و سنجیده ای اتخاذ کنند.

در این دوره باید به نکات زیر توجه کرد:

• خانواده ها نباید طرفین را اجبار به تصمیم گیری کنند.
• دلبستگی نباید بیش از حد شدید شود.
• رابطه جنسی نباید در مرکز توجه طرفین قرار گیرد.
• باید سفر، مهمانی، خرید و موقعیت های مختلف تجربه شود.

 منبع: مشاورکو : مرکز مشاوره خانواده و ازدواج - چگونگی مشاوره پیش از ازدواج برای ازدواج موفق

برچسب ها : مشاوره، ازدواج، موفق,

 آیا تا به حال فکر کرده اید که Ship در کلمه relationship[1] به چه معنایی می باشد؟

این پسوند به این واقعیت اشاره می کند که یک رابطه می تواند هم به صورت شناور و هم به صورت غرق شدن باشد.

بسیار خب، این مورد به صورت کلی درست نمی باشد، ولی یک روش مناسبی به منظور تفکر در مورد تاثیرات مربوط به فشار در رابطه می باشد.

با خواندن این مقاله یک سری اصولی را در مور شناور نگه داشتن یک رابطه و مواردی را که باید در صورت احساس ناایمنی انجام بدهید، یاد بگیرید.

این مقاله می تواند برای شرایط زیر کاربرد داشته باشد:

• شما بخواهید که در مورد فشارهای رایج در یک رابطه مطالبی را یاد بگیرید
• به منظور سر و کار داشتن با فشارهای موجود در یک رابطه، برخی از اصول را یاد بگیرید
• شما بخواهید بفهمید که تنش موجود در رابطه از کجا ایجاد می شود
• شما در رابطه (یا در حال ورود به یک رابطه ای) می باشید که در مورد آن اطمینان ندارید.

در یک رابطه چه نوع فشارهایی وجود دارند؟

داشتن یک دوست دختر یا دوست پسر می تواند فوق العاده باشد، ولی یک گروه از مواردی وجود دارند که می تواند منجر به ایجاد احساس رضایت و خوشحالی شود.

فشارهای درونی می توانند در نتیجه مواردی از قبیل تفاوت های فرهنگی یا سن، حسادت، نبود توافق و انتظارات غیرمنطقی یا غیرقابل اجرا ایجاد شوند.

فشارهای خارجی می توانند از طریق افراد و عوامل خارج از رابطه ایجاد شوند و شامل موارد از قبیل مطالعه یا کار، بیماری، پول، خانواده و دوستان می باشد.

توصیه هایی برای شناور نگه داشتن رابطه تان

بررسی کنید که کدام نوع از فشارها، درونی و خارجی، بر روی روابط شما تاثیر می گذارند.

بعد از آن، در زمانی که آماده شده باشید سعی کنید که از استراتژی های زیر برای کاهش فشار و شناور نگه داشتن رابطه خودتان استفاده کنید.

با یکدیگر ارتباط برقرار کنید

ما دارای تلفن های هوشمند و هواپیماها هستیم، ولی تا به حال هیچ ابزاری کشف نشه است که به ما کمک کند تا مغزها را بخوانیم!

بنابراین بهترین مورد بعدی که وجود دارد عبارت از ارتباط برقرار کردن با استفاده از کلمات می باشد.

در صورتی که شما به همسرتان نگویید، به چه نحوی می توان تصور کرد که وی نسبت به موارد اشتباه اطلاع کسب کند؟

در صورتی که یک موردی شما را ناراحت می کند، اجازه بدهید که آنها به آرامی نسبت به این مورد مطلع شوند. بعد از آن همراه با هم می توانید مشکل موجود را حل کنید.

یاد بگیرید که سازش کنید

شما در همه شرایط نمی توانید به خواسته های خودتان دست پیدا کنید.

گاهی تحت تاثیر فشار رابطه و آسیب های آن هستید.

با همسر خودتان یا شریک جنسی خود صحبت کنید تا موارد مهم موجود برای خودتان را نشان دهید و این موارد مشکل بزرگی را برای شما ایجاد نخواهند کرد.

پذیرش این موضوع که یک فرد نزدیک به شما، همانند شما به کارهای مشابهی که انجام می دهید اهمیت نمی دهند، به سختی امکان پذیر است.

ولی همانند هر موردی، توافق در این مورد از طریق تمرین کردن راحت تر می شود.

همسر خودتان را در مورد احساساتتان نسبت به وی مطمئن کنید

هر شخصی دوست دارد بشنوند که چقدر دوست داشته می شود.

در صورتی که مطلع باشید احساس مشابهی نسبت به یکدیگر دارید، رابطه موجود روان تر خواهد بود و احتمال ایجاد مشکلاتی از قبیل حسادت پایین می آید.

یک دیدگاه جدیدی به دست بیاورید

در برخی مواقع به دست آوردن یک دیدگاه جدید به مهارت خاصی نیاز دارد.

شما از طریق صحبت کردن با شخصی که به صورت مستقیم در یک رابطه قرار ندارد، همانند دوستان یا خانواده، می توانید موقعیت موجود را با یک دیدگاه متفاوتی ببینید و تحمل کردن فشارها برای شما راحت تر باشد.

نسبت به صرف زمان خودتان به صورت مجزا ترس نداشته باشید

در برخی مواقع بهترین چیز برای زوجین صرف کردن وقت خودشان دور از هم می باشد.

با این وجود در صورتی که همسرتان همواره در کنار شما باشد، این امکان وجود دارد که دلتنگ وی شوید.

زمانی که هر دو شما عصبی می باشید، سعی نکنید که کار خاصی را انجام دهید

زمانی که هر دو شما عصبی هستید، انجام دادن کارها به صورت مناسب تقریبا امکان ناپذیر می باشد.

در این شرایط به احتمال زیادی شما یک حرفی را خواهید زد که بعدا منجر به پشیمانی شما خواهد شد.

سعی کنید که یک موضوعی را برای مکالمه پیدا کنید یا پیاده روی کنید یا بعدا و در زمانی که هر دو شما آرامتر باشید، دوباره مشکل موجود را بررسی کنید.

به تفاوت های یکدیگر احترام بگذارید

تفاوت های فرهنگی، مذهبی یا عقیده ای می توانند منبع مشکلات یا اختلاف های موجود در روابط باشند.

به جای رد کردن موارد ناشناس، سعی کنید که آن را بشناسید و مورد پذیرش قرار دهید.

تفاوت های موجود مابین همسران می تواند منجر به جذابیت بیشتر و غیرقابل پیشبینی شدن رابطه شود.

حتی این امکان وجود دارد که یک سری نکاتی را یاد بگیرید.

هر نوع مشکلی که با خانواده تان دارید را عیب یابی کنید

در صورتی که خانواده شما رابطه شما را مورد پذیرش قرار ندهد، باید از خودتان بپرسید که چرا این وضعیت وجود دارد.

این مورد بدان دلیل است که خانواده شما می ترسد که ممکن است یک سری صدماتی متوجه شما شود؟ یا اینکه آنها رابطه شما و احساس خودتان در مورد آن را درک نکنند.

در مورد تفکر، احساسات و خواسته های خودتان صریح باشید. موقعیت خودتان را به نحوی توصیف کنید که به خانواده تان کمک کند تا درک بهتری نسبت به رابطه شما داشته باشند.

در صورتی که شما صادق، آرام و مودب باشید، احتمال گوش دادن آنها به حرف های شما و میزان باور آنها نسبت به شما افزایش می یابد.

سعی کنید که دیدگاه های آنها را درک کنید، چرا که این کار می تواند باعث می شود که خانواده تان بخواهد بیشتر شما درک کند.

والدین همواره دیدگاه مشابهی با شما را ندارند.

با این وجود در صورتی که آنها مشاهده کنند شما بصورت مناسبی اقدام می کنید، به احتمال زیادی خواهند پذیرفت که شما قادر به انجام دادن تصمیمات بزرگ در مورد خودتان هستید.

عواملی که منجر به فشار رابط و از بین رفتن رابطه می شوند

سوء استفاده عاطفی و / یا فیزیکی هیچ وقت نمی توانند در یک رابطه پذیرفته شوند و خشونت برخلاف قانون می باشد. در صورتی که رابطه شما ناسالم باشد و شما احساس ناایمنی کنید، فورا به دریافت کمک مراجعه کنید.

سایر مواردی را که ممکن است همسرتان انجام دهد و به توجه فوری نیاز داشته باشد عبارتند از:

• منجر به ایجاد احساس بی حرمتی در شما شود
• صریح یا صادق نبودن
• عدم توجه نسبت به مواردی که برای شما مهم هستند.

از بین بردن فشارهای رابطه ای می تواند کاملا سخت باشد. در صورتی که توصیه های بیان شده در این مقاله برای شما مفید نباشند، حتما از یک متخصص مشاور مشورت بگیرید  تا بتوانید ریشه مشکل موجود را مشخص کنید و آن را برای همیشه از بین ببرید.

 منبع: مشاورکو : مرکز مشاوره روانشناسی و مشاوره آنلاین - مدیریت کردن فشار و اسیب رابطه

برچسب ها : مدیریت، آسیب ، رابطه,

 بهترین مشاوره ازدواج بهترین مشاوره ازدواج بهترین مشاوره ازدواج بهترین مشاوره ازدواج

همانطور که بارها گفته ایم ازدواج به منظور آرامش درونی و رسیدن به یک جایگاهی است که انسان در آن بتواند از تمامی جهات به فردی تکیه کرده و درواقع احساس مسئولیت کند.بنابراین برای رسیدن به این ویژگی روحی و اطمینان از این که فرد تجربه کافی برای مسئولیت پذیری و اداره خانواده و مدیریت مشکلات را داشته باشد باید به یک سنی برسد که به آن بلوغ فکری و جسمی رسیده باشند تا بتوانند یک زندگی را اداره کرده و روابط زناشویی خوبی داشته باشند.

البته سن ازدواج به جز عوامل بالا، به عوامل دیگه ای نیز وابسته است. مشکلات اقتصادی را شاید بتوان اصلی ترین عامل بالا رفتن سن ازدواج دانست زیرا مقدمات ازدواج و فراهم کردن آنها زمان بر می باشد. خانه و ماشین داشتن یک شغل خوب با درآمدی مناسب نیازمند این است که پسران ابتدا درس خود را تمام کنند و به دنبال کار بروند و با وجود چنین گرانی هایی قطعاً کار برای ازدواج آسان نمی باشد.بنابراین مشکلات اقتصادی شاید سخت ترین مشکل پیش روی جوانان برای ازدواج باشد که برای حل کردن آن باید دولت و جامعه نیز کمک کنند. از دیگر دلایل بالا رفتن سن ازدواج می توان به عدم یافتن فرد مناسب برای ازدواج، تغییر معیارهای ازدواج، تغییر نگرش ها و دیدگاه برای زندگی مشترک و همچنین الگو برداری از غرب را نام برد اما با تمامی این تفاسیر روانشناسان و کارشناسان در زمینه ازدواج تحقیقات بسیاری را در زمینه سن مناسب برای ازدواج انجام داده اند. اختلاف نظرهای بسیاری وجود دارد اما می توان جامع تحقیقات آنان را به صورت زیر بیان کرد

برای ازدواج بسیاری اختلاف سنی مورد نیاز را بین ۰ تا ۵ سال می دانند بنابراین اینگونه ادامه می دهند که سن مناسب ازدواج دختران به دلیل آنکه دختران از لحاظ بلوغ از سن ۱۸ سالگی توانایی ازدواج دارند، این سن در نظر گرفته پس بنابراین سن مناسب ازدواج پسران را ۲۳ سالگی می دانند.البته با در نظر گرفتن حداقل امکانات و سطح تحصیلات. اما اگر دقت کنیم با توجه به وضع جامعه این امر امکان پذیر نمی باشد.

طبق آمار های به دست آمده و به صورت عینی بهترین سن برای ازدواج برای پسران بین ۲۷ تا ۲۹ سالگی و برای دختران بین ۲۳ تا ۲۷ سالگی می باشد بدین ترتیب سن های یاد شده کاملاً منطقی بوده و می توان زندگی خوب را برای آنان پیش بینی کرد.تاکید همه روانشناسان بر این است که سن مناسب ازدواج فارغ از اعداد و ارقام، باید به گونه ای باشد که فرد در شرایط مناسب تربیتی رشد کرده و به نبوغ و بلوغ کافی از لحاظ بلوغ فکری، بلوغ جسمی رسیده باشند البته با توجه به سن یاد شده برای دختران می توان به این نتیجه نیز رسید که این سن برای مادر شدن هم مناسب می باشد پس فاصله بین ازدواج و بارداری نیز نمی تواند بلند مدت باشد.

بنابراین سن مناسب ازدواج بستگی به خود فرد دارد و نمی توان عددی دقیق را برای آن بیان کرد اما می شود ویژگی هایی که ذکر شد را در نظر گرفت تا شناخت لازم برای زمان مناسب ازدواج به دست بیاید.

منبع: مشاوره ازدواج - بهترین و معقول ترین سن ازدواج چیست؟

برچسب ها : بهترین، سن، ازدواج,

 روانشناسی رشد شاخه‌ای از علم روان‌شناسی است که به توصیف و تبیین تغییرات در طول زندگی فرد می‌پردازد و از رشته‌های مختلف زیست‌شناسی، جامعه‌شناسی، تعلیم و تربیت و پزشکی کمک می‌گیرد. اگر چه روان‌شناسی رشد به تمام مراحل زندگی انسان از تولد تا مرگ می‌پردازد، اما بر کودکی و نوجوانی تأکید دارد.

روان‌شناسان رشد در پی آن هستند تا چگونگی رشد انسان را در طول زمان تعیین کنند، برای تحقق این هدف روان‌شناسان رشد، رفتار افراد را در سنین مختلف به دقت مورد مشاهده قرار می‌دهند. از سوی دیگر روان‌شناسان رشد به تبیین رشد می‌پردازند که در آن دو الگوی عمومی و اختصاصی را مد نظر دارند. سومین هدف روان‌شناسی رشد این است که حاصل مطالعات توصیفی و تبیینی خود را در مورد رشد در جهت مثبت رشد انسان به کار بگیرد و رشد انسان‌ها را به حداکثر برساند. این جنبه کاربردی رشد خصوصاً به کودکان و نوجوانانی که به دلایلی دچار نارسایی در رشد شده‌اند، می‌پردازد.

رشد جریانی است که به صورت مراحل پیوسته ظاهر می‌شود. هر مرحله به صورت طرح و سازمان متفاوتی از تکرار جریان‌های مرحلهٔ قبل است. الگوهای قبلی را می‌توان مقدمه‌ای دانست که به عنوان جزئی از سطح رشد بعدی در می‌آیند.

روان‌شناسی رشد، علمی است که جریان تحولات و تغییرات(کمی و کیفی) جسمی، ذهنی، عاطفی و عملکرد فرد را در طول عمر از لحظه تولد (از لحظه انعقاد نطفه) تا هنگام مرگ مطالعه می‌کند.

اصول روان‌شناسی رشد

۱. رشد جریانی مرحله‌ای و پیوسته‌است: رشد پیوسته‌است ونه ناپیوسته . مراحلی که برای رشد اشاره می‌شود جدا از هم نیستند بلکه مانند یک خطی از یک نقطه شروع و بدون تمایز ادامه می‌یابد . تقسیم بندی دوره‌های مختلف زندگی بر اساس نوع دیدگاه و زمینه‌های مطالعاتی در رشد صورت می‌گیرد. به طور مثال پیاژه رشد ( تحول شناختی ) انسان را در چهار مرحله و تا پایان ۱۶ سالگی، اریکسون رشد روانی – اجتماعی انسان را از تولد تا پایان عمر و در ۸ مرحله مطرح می‌کند. به طور کلی وباتوجه به ویژگیهای مشترک و تکالیف یکسان انسان در دوره‌های مختلف سنی می‌توان رشد انسان را در ۹ مرحله یا دوره مطرح کرد . سنینی که برای هر کدام از مراحل اشاره می‌شود صرفا" تقریبی است. ۱) پیش از تولد انعقاد نطفه تا تولد ۲) کودکی ۱ دو تا شش سالگی ۳) کودکی ۲ شش تا دوازده سالگی ۴) نوجوانی دوازده تا بیست سالگی ۵) جوانی بیست تا سی سالگی ۶) میانسالی سی تا پنجاه سالگی ۷) پختگی پنجاه تا شصت و پنج سالگی ۸) پیری شصت و پنج سالگی به بعد

۲. رشد دارای الگوهای قابل پیش بینی است(الف- قانون سری – پایی ب- قانون مرکزی- پیرامونی): بر اساس قانون سری – پایی رشد انسان ابتدا از سر شروع و در نهایت در پا خاتمه می‌یابد. کودک تازه متولد یافته ابتدا در سر رشد می‌کند و بعد از رشد گردن می‌تواند سر خود را نگهدارد. وبعد ا رشد عضلات شانه، شکم و کمر است که می‌تواند بخزد و بنشیند. آنگاه که رشد کافی در عضلات پا را کسب کرد قادر به ایستادن و سپس راه رفتن می‌شود.

۳. تفاوتهای فردی در رشد: تنوع زیادی از نظر رشدی درمیان افراد وجود دارد. این اصل به مفهوم تفاوتهای فردی در میان انسان اشاره می‌کند همچنانکه می‌دانیم ویژگیهای ژنتیکی هر انسان منحصر به فرد می‌باشد لذا هر فرد با توجه به همان و یژگیها و تاثیر محیط می‌تواند شکل واحدی در رشد داشته باشد با همه اینحال برای راحتی در تحقیقات و ارائه الگو به یک سطح در رشداشاره می‌شود که ما باید در تعمیم دهی دچار خطا نشویم و این نکته را در نطر بگیریم همیشه یک فرد دارای ویژگیهای مخصوص به خود می‌باشد اگر چه در خیلی از ویژگیها با گروه خود مشترک باشد. ۱) نباید انتظار داشت تمام کودکان یک سن مشابه، شیوه رفتار معینی داشته باشند. ۲) تفاوتهای فردی، اعتبار و مسئولیت ویژهای برای هر فرد ایجاد می‌کندو به او وجود مستقل می‌بخشد. ۳) برای تربیت کودکان نمی‌توان از روش‌های مشابه استفاده کرد.

۴. رشد دارای ابعاد مختلف و فرایندی پیچیده‌ است: ۱) رشد جسمی و حرکتی ۲) رشد روانی(شناختی، عاطفی، اجتماعی، اخلاقی)

۵. دوره‌های حساس در رشد: تغییرات محیط بیشتر ین تاثیر کمی را زمانی بر ویژگی دارند که درحال سریعترین تغییر خود باشد و کم‌ترین تاثیر در ویژگی در زمان کمتر تغییر آن است . این اصل به مفهوم وجود دوره‌های حساس در زندگی اشاره دارد مانند رشد قد در زیر یکسال و وجود امکانات محیطی از جمله تغذیه مناسب می‌تواند در افزایش آن تاثیر داشته باشد.

۶ . هرگونه وقفه‌ای که در تداوم رشد بوجود آید معمولا" به عوامل محیطی مربوط است: رشد معمولا" با همان سرعتی که شروع شده پیش می‌رود . کودکانی که زود به حرف می‌آیند و یا زود به راه می‌افتند معمولا" و احتما لا" در مقابل با کودکانی که دیر به حرف می‌آیند و یادیر به راه می‌افتند در بزرگسالی با هوش ترند .

۷. وراثت و محیط هردو در رشته تاثیر دارند: تحقیقات روانشناسان رشد نشان داده‌است که وراثت ( آمادگیهای ارثی که از طریق ژن به فرزندان انتقال می‌یابد ) و محیط ( فراهم بودن امکانات لازم جهت افزایش توانمندیهای کودک ) می‌تواند در وضعیت آیند ه کودک تاثیر داشته باشد .
محیط

عوامل محیطی را می‌توان به این شکل تقسیم کرد:

الف: عوامل محیطی پیش از تولد:

عوامل محیطی قبل از تولد در رشد فرد تاثیر مهمی دارد که ما به مهمترین آنها اشاره می‌کنیم:

۱. سن مادر: به طور کلی زنانی که از مراقبتهای بهداشتی، پزشکی و تغذیه مناسب برخوردار باشند می‌توانند در هر سنی نوزادان سالمی به دنیا آورند و خود نیز سالم بمانند. اما به اعتقاد بسیاری از متخصصان بهترین زمان برای حاملگی سنین بین ۲۰ تا ۳۵ سالگی است. سنین پایینتر از ۲۰ سالگی بدلیل وزن کم و عدم رشد کافی احتمال مشکلات حاملگی از قبیل کم خونی و مسمومیت حاملگی بیشتر است. این موضوع و خطرات ناشی از نارس بودن نوزاد، کم وزنی در سنین بالاتر از ۳۵ سالگی علی الخصوص بالای ۴۰ سالگی بروز اختلالات کروموزومی به ویژه سندرم داون (منگول) بیشتر است.

۲. تغذیه: زنان حامله باید رژیم غذایی مناسب داشته باشند تا بتوانند هم سالم بمانند و فرزندانی سالم به دنیا آورند.

۳. داروها: اغلب داروها دارای تاثیرات منفی بر سلامت جنین هستند . داروهایی نظیر الکل، نیکوتین، هورمونها، بعضی از پادتن‌ها، هروئین، متادون همگی در در جنین تاثیرات مخربی می‌گذارد. بسیاری از نوزادانی که مادرانشان در دوران حاملگی داروهای فوق را مصرف می‌کردند، دارای علائمی از اختلالات رفتاری از خود نشان دادند.

۴. بیماریها و اختلالات مادر: بیماریهای ویروسی نظیر سرخجه، آبله مرغان در دوران اولیه بارداری بسیار خطرناک است . و یکی از سخت‌ترین بیماریهای ویروسی در سه ماهه اولیه بارداری سرخجه‌است که ممکن است منجر به ناهنجاریهای قلبی، ناشنوایی، نابینایی و یا عقب ماندگی ذهنی نوزاد شود. اختلالات و بیماریهای دیگر نظیر ایدز، سیفلیس، مسمومیت حاملگی نیز موجب اختلالاتی در نوزاد خواهد شد.

۵. عامل ارهاش RH : اگر مردی با ارهاش مثبت با زنی با ارهاش منفی ازدواج کند . چنانچه فرزندشان ارهاش مثبت داشته باشد ممکن است خون مادر در مقابل ارهاش مثبت پادتن تشکیل دهد. این پادتن در بارداری بعدی این پادتنها ممکن است به ارهاش مثبت خون جنین حمله کند. این تخریب ممکن است مختصر ویا گاهی باعث فلج مغزی، ناشنوایی و یا عقب ماندگی ذهنی شود. خوشبختانه این مشکل قابل کنترل است و می‌توان بعد از تولد نوزاد و با آزمایش خون آن (نمونه بند ناف) چنانچه مادری ارهاش منفی و فرزند ارهاش مثبت دارد با تزریق آمپول روگام از تولید پادتن خون مادر جلوگیری می‌شود.

۶. اضطراب مادر: اگر چه بین سیستم عصبی مادر و جنین هیچ ارتباطی وجود ندارد. اما حالات عاطفی مادر مانند نفرت ترس و اضطراب در سیستم عصبی مادر تاثیر گذاشته باعث آزادسازی بعضی از مواد شیمیایی ( مانند اپی نفرین و استیل کولین ) و وارد شدن آن به جریان خون و همچنین تحت این شرایط بعضی از غدد فعال شده مقادیر زیادی هورمون را به خون وارد می‌کنند. این تغییرات از طریق جفت به جنین منتقل می‌شود و باعث تاثیرات منفی بر جنین خواهد شد.

ب: عوامل محیطی پس از تولد:

۱. محیط فرهنگی و اجتماعی: در هر جامعه‌ای سنت‌ها، باورها نگرشهاو بطور کلی فرهنگ خاصی حاکم است. در آن فرهنگ برای اینکه فرد به عنوان عضو جامعه پذیرفته شود، خانواده وسایر اعضای جامعه تلاش می‌کنند در پرورش وی ارزشها و باورهای جامعه را لحاظ کنند و بر اساس فرهنگ حاکم بر جامعهٔ خود به تربیت فرزندان بپردازند. بطور مثال در بعضی از جوامع توجه به فردیت باعث تربیت افراد مستقل می‌شود و یا در بعضی دیگر از فرهنگ‌ها روح همکاری و جمع گرایی به عنوان یک اصل پذیرفته شده و رفتارهای متناسب با آن مورد توجه و تشویق قرار می‌گیرد. به نظر بسیاری از روان شناسان، فرهنگ و جامعه باعث نوعی نگرش در آموزش و پرورش شده، باعث ایجاد تبعیض در رشد شناختی کودکان و نوجوانان می‌شود . به عنوان نمونه انتظار پیشرفت در ریاضیات و مهندسی برای پسران و شغل‌های متناسب با آن و انتخاب اسباب بازیهای متناسب با جنسیت باعث نوعی نگرش سوگرانه شده و بالطبع در رشد توانمندیهای آنها تاثیر مستقیم می‌گذارد.

۲. محیط اقتصادی: کودکی که متولد می‌شود با توجه به وضع اقتصادی والدین از امکانات و محرکهایی برخوردار است . روشن است چنانچه وضعیت اقتصادی خانواده و جامعه در سطح بالایی باشد کودک و نوجوان از حداکثر امکانات محیطی، چه در محیط خانواده و چه در مدرسه برخوردار خواهد بود.این افراد به لحاظ فضای زندگی، وسایل بازی و محرکهای مناسب جهت پرورش قوای حسی از تحریکات مناسبی برخوردار هستند.

۳. محیط خانوادگی: نوع ارتباط والدین با همدیگر و همچنین چگونگی تعامل آنها با فرزندان می‌تواند در چگونگی شکل گیری شخصیت تاثیر بسزایی داشته باشد.یکی از بحث‌های مهم در روان شناسی رشد کودک و نوجوان، نحوه ارتباط والدین است . به طوری که در اکثر نظریه‌های رشد کودک و نوجوان، به اهمیت رفتار والدین توجه شده‌است.رفتار والدین با فرزندان چه خشن و چه محبت آمیز، چه منع کننده باشد و چه اورا آزاد بگذارند غالبا مطابق الگوی فرهنگی خاص که در آن جامعه قرار دارد انجام می‌گیرد.عواملی متعدد در محیط خانوادگی می‌تواند در رشد کودک و نوجوان تاثیر بسزایی داشته باشد که اهم آن عبارتند از : • شیوه‌های تربیتی یا روشهای فرزندپروری • وضع اقتصادی خانواده • تعداد افراد خانواده • وضع روان شناختی والدین • تحصیلات والدین • پذیرش فرزند • نگاه والدینی • روابط برادران و خواهران عوامل اشاره شده در رشد کودک و نوجوان بسیار با اهمیت می‌باشد. خانواده‌ای که از لحاظ اقتصادی در سطح مطلوبی باشد، والدینی که از تحصیلات بالایی برخوردار باشند، نگاه مسئولیت پذیر در والدینی، پذیرش بدون قید شرط بدون توجه به ناتوانیهای فرزند و... محیط مطلوبی را برای رشد همه جانبه کودک و نوجوان ایجاد می‌کند.

۴. همسالان 5- مدرسه

منابع

اتکینسون، و.....(۱۹۸۹) زمینه روان‌شناسی(براهنی و همکاران ۱۳۷۸) رشد
احمدی، سید احمد(۱۳۷۵) روان‌شناسی نوجوانان و جوانان مشعل
بیابانگرد، اسماعیل(۱۳۷۷) روان‌شناسی نوجوانان نشر فرهنگ اسلامی
سیف، علی‌اکبر (۱۳۷۸) روان‌شناسی پرورشی. آگاه
سیف، علی‌اکبر (۱۳۷۷) تغییر رفتار و رفتاردرمانی دوران
سیف، سوسن-کدیور، پروین و.... روان‌شناسی رشد(۱) سمت
شعاری نژاد، علی اکبر (۱۳۷۳). روان‌شناسی رشد، تهران: اطلاعات
کدیور، پروین (۱۳۸۲) روان‌شناسی تربیتی نشر دانشگاهی
لطف آبادی، حسین (۱۳۷۸) روان‌شناسی رشد(۲) سمت
ماسن و همکاران رشد و شخصیت کودک(یاسایی ۱۳۸۰) نشر مرکز
منصور، محمود(۱۳۷۸ روان‌شناسی ژنتیک سمت
هرگنهان و اُلسون (سیف ۱۳۷۴) مقدمه‌ای بر نظریه‌های یادگیری. دانا

منبع: تالار وانشناسی و مشاوره آنلاین ازدواج خانواده تحصیلی همیاری ایران - اصول روانشناسی رشد

برچسب ها : اصول، روانشناسی، رشد,